Choroba objawia się silnym bólem w nadbrzuszu, ale niejednokrotnie zdarza się, że wrzody nie dają żadnych objawów. Wrzody to ubytki występujące w śluzówce żołądka. Zdarza się, że prowadzą do perforacji i uszkodzenia warstw błony śluzowej żołądka.
Choroba wrzodowa jest wynikiem zaburzeń równowagi pomiędzy czynnikami drażniącymi, a ochronnymi. Najczęstszą przyczyną wrzodów żołądka jest zakażenie bakterią Helicobacter pylori. Odpowiada ona za 70% wrzodów żołądka. Bakteria produkuje toksyny, które uszkadzają błonę śluzową żołądka, co prowadzi do zapalenia. Powoduje to większe wydzielanie gastryny oraz soku żołądkowego, a w konsekwencji może powodować owrzodzenia. Choroba wrzodowa żołądka może powstać także jako niepożądane działanie (NLPZ) niesteroidowych leków przeciwzapalnych, np. ibuprofenu i innych.
Dużą rolę w powstawaniu wrzodów żołądka odgrywają czynniki genetyczne, alkohol, stres, palenie papierosów. Choroba wrzodowa bywa nieraz przyczyną uczucia rozpierania, pełności, bólu w nadbrzuszu. Do głównych objawów należą dyskomfort i piekący ból występujący po posiłku. Jest również odsetek chorych, którzy nie odczuwają żadnych dolegliwości.
Najważniejszym badaniem, koniecznym do rozpoznania choroby wrzodowej żołądka jest badanie endoskopowe – gastroskopia. Pozwala ona na wykrycie Helicobacter pylori oraz pobranie wycinków do dalszego badania. Do wykrycia Helicobacter stosuje się również testy nieinwazyjne. Należą do nich test oddechowy z użyciem węgla, testy z krwi na obecność przeciwciał oraz test wykrywający antygeny. Helicobacter pylori w kale.
Główną metodą leczenia choroby wrzodowej żołądka u osób zakażonych jest eradykacja zakażenia Helicobacter pylori, poprzez zastosowanie antybiotyków oraz leków zmniejszających wydzielanie kwasu żołądkowego. Zalecenia obejmują także regularne spożywanie posiłków i wyłączenie potraw, które nasilają wydzielanie kwasu żołądkowego.
W chorobie wrzodowej żołądka ulgę mogą przynieść leki zobojętniające sok żołądkowy – ranitydyna, famotydyna, a także inhibitory pompy protonowej, które hamują wytwarzanie kwasu solnego przez pompę protonową typu omeprazol, lanzoprazol. Leczenie chirurgiczne stosuje się w razie powikłań wrzodów żołądka. Wrzód może spowodować krwotok lub krwawienie, a bliznowacenia wrzodu mogą prowadzić do niedrożności mechanicznej żołądka lub perforację ściany żołądka. Jest to wskazaniem do interwencji chirurgicznej.
Bardzo ważnym elementem jest odpowiednia dieta. Zalecana jest dieta lekkostrawna z ograniczeniem substancji pobudzających wydzielanie soku żołądkowego oraz błonnika pokarmowego. Zaleca się rezygnację z pieczenia i smażenia na rzecz gotowania. Posiłki należy spożywać regularnie, 5 lub 6 razy dziennie o małej objętości. Spożywanie obfitych posiłków wpływa niekorzystnie na samopoczucie chorego i wzmaga przykre dolegliwości żołądkowe. Należy zmniejszyć spożycie soli, a zupełnie wykluczyć tłuszcze zwierzęce – smalec, słoninę, boczek, frytki, chipsy, sery żółte, topione, groch, fasolę, bób, ostre przyprawy, desery z dużą ilością cukru, czekoladę, orzechy. Należy spożywać pieczywo pszenne czerstwe, sucharki, płatki owsiane, mięso chude, ziemniaki gotowane, marchew, kalafior, pomidory bez skóry, zupy mleczne, słabą herbatę, kawę zbożową.